اثرات گزینش نام نیک در شخصیت کودکان
نام هر شخص نشانگر اعتقادات، مليت، فرهنگ و خواسته هاي دروني او و خانواده اش مي باشد . اسمي كه براي يك كودك انتخاب مي شود در تكريم و تحقير شخصيت وي نقش دارد . كودكاني كه نام زيبا و پسنديده دارند، غالبا مورد تقدير و توجه ديگران هستند و از شنيدن تمجيدها و افتخاراتي كه نامشان موجب آن است لذت مي برند; بر عكس كساني كه والدين آنان هنگام انتخاب نام به معني و محتواي آن بي توجه بوده و يك اسم نامناسب و بيگانه از فرهنگ خودي را براي فرزند خود انتخاب كرده اند، در آينده احساس حقارت نموده و احيانا مورد ملامت و سرزنش قرار خواهند گرفت . در سيره امام باقر عليه السلام به اين نكته توجه خاصي مبذول شده است . آن حضرت در مورد انتخاب نام زيبا براي فرزندان چنين رهنمود مي دهد: «اصدق الاسماء ماسمي بالعبودية وافضلها اسماء الانبياء (1) ; دوست داشتني ترين اسم ها آن است كه حاكي از بندگي خدا باشد و بهترين آن ها نام هاي پيامبران است .»
امام پنجم عليه السلام نام هاي فرزندان خويش را نيز از بهترين نام ها برگزيده بود . نام هاي فرزندان آن حضرت بدين ترتيب است:
1- جعفر عليه السلام 2- عبدالله 3- ابراهيم 4- علي 5- زينب 6- ام سلمه (2)
پيشواي پنجم به اين شيوه تربيتي آن چنان اهميت مي داد كه حتي دستور داده بود پايين ترين طبقات اجتماع را هم با القاب و نام هاي تحقيرآميز صدا نكنند، بلكه با بهترين نام ها از آنان ياد كنند و مي فرمود: «سموهم باحسن اسمائهم (3) ; با نيك ترين نامشان آن ها را صدا بزنيد .» و به اين ترتيب از توهين و تحقير شخصيت آنان جلوگيري مي نمود .
1) وسائل الشيعه، ج 21، ص 124، ح 1 .
2) مناقب ابن شهر آشوب، ج 3، ص 34 .
3) كشف الغمه، ج 2، ص 363 .