مدرسه علميه الزهراء شهداد كرمان

امام سجاد عليه السلام براي زنده نگه داشتن خاطره شهيدان كربلا، در مناسبتهاي گوناگون بر عزيزانش گريه مي كرد . اشكهاي حضرت زين العابدين عليه السلام كه عواطف را برانگيخته و در اذهان مخاطبان، ناخواسته مظلوميت شهداي كربلا را ترسيم مي كرد، آثار پرباري براي تداوم نهضت عاشورا داشت و امروز اين روش با پيروي از آن گرامي همچنان ادامه دارد و فرهنگ گريه بر سالار شهيدان عالم، همچنان تاثيرگذار بوده و در پيوند دادن عواطف و احساسات ميليونها عزادار عاشق با راه و هدف حضرت ابا عبدالله عليه السلام مهمترين عامل محسوب مي شود . عشق به امام حسين عليه السلام در سوگواريها اشك مي آفريند و اين گريه هاي عزت بخش كه افتخار شيعه مي باشند هر سال در دهه محرم سيماي كشور اسلامي را به حماسه عاشورا نزديك نموده و قيام امام حسين عليه السلام را در خاطره ها زنده مي سازد . حضرت سجاد عليه السلام بنيانگذار فرهنگ سوگواري و گريه در ميان مؤمنان، بعد از شهادت پدر ارجمند خويش در حدود 35 سال امامتش به اين روش ادامه داد تا جايي كه يكي از بكائين پنجگانه تاريخ ناميده شد . (1) وقتي علت اين همه اشك و ناله را از او مي پرسيدند در جواب مي فرمود: «مرا ملامت نكنيد . يعقوب بن اسحاق بن ابراهيم، پيامبر و پيامبرزاده بود، او دوازده پسر داشت، خداوند متعال يكي از آنان را مدتي از نظرش غايب كرد، در اندوه اين فراق موقتي، موهاي سر يعقوب سفيد شده، كمرش خميده گشت و نور چشمانش را از شدت گريه از دست داد، در حاليكه پسرش در اين دنيا زنده بود . اما من با چشمان خودم پدر و برادر و 17 تن از خانواده ام را ديدم كه مظلومانه كشته شده و بر زمين افتادند . پس چگونه اندوه من تمام شده و گريه ام كم شود؟» (2)

1) امالي صدوق، ص 140 .

2) لهوف سيد بن طاووس، ص 380 .

آثار و فوايد سلام

 1. آمرزش و مغفرت الهي: قال رسول اللَّه صلي الله عليه وآله: “اِنَّ مِنْ مُوجِباتِ الْمَغْفِرَةِ بَذْلُ السَّلامِ؛(1) به درستي كه از عوامل آمرزش گناهان سلام كردن است.”

 2. خير و بركت خانه: قال رسول اللَّه صلي الله عليه وآله: “اَفْشِ السَّلامَ يَكْثُرْ خَيْرُ بَيْتِكَ؛(2) سلام را انتشار ده خير و بركت خانه ات زياد مي شود.”

 3. انس با فرشتگان: قال رسول اللَّه صلي الله عليه وآله: “اِذا دَخَلَ اَحَدُكُمْ بَيْتَهُ فَلْيُسَلِّمْ فَاِنَّهُ يُنَزِّلُهُ الْبَرَكَةَ وَ تُؤنِسُهُ الْمَلائِكَةُ؛(3) هر گاه يكي از شما وارد خانه اش شود پس بايد سلام كند، پس به درستي كه سلام بركت را به خانه اش نازل مي كند و فرشتگان را با او مأنوس مي گرداند.”

 آداب جواب سلام دادن

 سلمان فارسي مي گويد مردي نزد رسول خداصلي الله عليه وآله آمد و گفت: السلام عليك يا رسول اللَّه! پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله پاسخ داد: “وَعَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ” پس از چند لحظه مرد ديگري آمد و گفت: “اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا رَسُولَ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ” پيامبر اكرم پاسخ گفت: “وَ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ” مدتي گذشت و مرد ديگري هم از راه رسيد و به پيامبرصلي الله عليه وآله گفت: “اَلسَّلامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ” اما پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله فقط در پاسخ او فرمود: “وَ عَلَيْكَ” مردي كه از ابتدا در حضور رسول خداصلي الله عليه وآله نشسته بود و نحوه سلام كردن افراد و پاسخ دادن رسول خداصلي الله عليه وآله را زير نظر داشت گفت: اي رسول خداصلي الله عليه وآله! پدر و مادرم فداي تو شوند! اولي و دومي كه به شما سلام كردند شما پاسخ آنها را بهتر از سلامشان داديد اما پاسخ مرد سومي را كه سلامش از همه كاملتر بود بسيار كوتاه رد نموديد. دليل آن چه بود؟ پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله تبسمي كرد و فرمود: براي اينكه او ديگر چيزي براي ما باقي نگذاشت كه پاسخش را بهتر بگويم. زيرا خداوند متعال مي فرمايد: “وَاِذا حُيِّيْتُمْ بِتَحِيَّةِ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها"؛ و چون به شما درود گفته شد شما به [صورتي ] بهتر از آن درود بگوييد."(4) من نيز در پاسخش تنها گفتم عليك.(5)

 پاداش سلام و مصافحه

 ابوعبيده مي گويد در سفري من با امام باقرعليه السلام همسفر بودم و هر دو در يك كجاوه بوديم. هنگام سوار شدن، ابتدا من سوار مي شدم و سپس ايشان سوار مي شدند. هنگامي كه امام سوار مي شد به من سلام مي كرد و احوالپرسي مي نمود به گونه اي كه گويا مدتهاست مرا نديده است. هنگام پياده شدن امام زودتر از من پياده مي شد و وقتي من نيز پياده مي شدم، امام دوباره به من سلام مي كرد و احوالپرسي گرمي مي نمود كه گويا مدتهاست مرا نديده و خبري از من نداشته. من گفتم: اي فرزند رسول خدا! شما كاري مي كنيد كه دوستان ما نمي كنند و اگر يك بار هم چنين كنند زياد است. امام پاسخ داد: مگر تو نمي داني وقتي دو مؤمن به هم سلام مي كنند و دست مي دهند گناهان آنان پيوسته تا هنگامي كه از هم جدا شوند مي ريزد."(6)

1) بحارالانوار، ج 76، ص 11.

2) همان، ص 5.

3) همان، ص 7.

4) نساء / 86.

5) تفسير الدّر المنثور، ج 2، ص 188.

6) اصول كافي، ج 4، ص 531، حديث 1.

يكي از رمزهاي موفقيت بزرگان استفاده از تمام فرصتها بوده است.

 ابن رشد اندلسي دانشمند قرن ششم داراي تأليفات بسياري در فلسفه است. نقل شده كه او در طول زندگي همواره مشغول نوشتن و تأليف بود، جز دو شب: شب زفاف و شبي كه پدرش از دنيا رفت.

 از مرحوم آية الله گلپايگاني نقل شده است كه: دوراني كه در مدرسه فيضيّه طلبه بودم، به شدت بيمار شدم؛ به گونه اي كه نمي توانستم حركت كنم. از رفقا درخواست كردم كه مرا با بسترم به محل درس ببرند تا از درس استاد محروم نشوم.

 مرحوم آية الله بروجردي هميشه در حال مطالعه بود و حتي روزهاي تعطيل نيز از مطالعه غافل نبود.

 «ماردن كود» آن قدر اهل تلاش و كوشش بود كه يكي از آثارش را در ضمن رفتن به خانه بيماران نوشته است. دكتر «بورني» زبان فرانسوي و ايتاليايي را هنگام رفتن به اداره و بازگشتن از آن ياد گرفت.(1) و مرحوم فيض كاشاني اشعار كتاب “طاقديس” را كه نغز و دلنشين است، در مسير راه مستراح سروده است.

1. رمز موفقيّت بزرگان، ص178 ـ 160.

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله هرگاه شخص بيكاري را مي ديد، تعجب مي كرد و مي پرسيد كه كاري دارد يا نه؟ اگر متوجه مي شد كه بيكار است، مي فرمود: از چشم من افتاد. عرض مي كردند: چرا؟ مي فرمود: «لاَِنَّ الْمُؤْمِنَ اِذا لَمْ يَكُنْ لَهُ حِرْفَةٌ يَعيشُ بِدينِه؛(1) زيرا مؤمن وقتي حرفه و شغلي نداشته باشد، با دينش زندگي مي كند (و از دينش مايه مي گذارد و آن را تباه مي سازد).»

1. بحارالانوار، ج100، ص9، ح38.

   در عظمت زيارت عاشورا همين بس كه از احاديث قدسيه بوده و ظاهر خبر صفوان بن جمال مهران آن است كه خداوند متعال اين زيارت را به جبرئيل امين القاء كرده و او به رسول اكرم صلي الله عليه و آله رسانده و به وساطت ائمه عليهم السلام به صادق آل محمد عليهم السلام رسيد، و وقت اظهار اين حكم، زمان حضرت باقر عليه السلام بود، مثل ساير احكامي كه تاخير بيان آن ها به مصالح منوطه به خصوصيات زمان مي باشد.

بنابراين اين الفاظ شريفه از حديث قدسي معدود مي شوند و در شرف و فضيلت حليف قرآن مجيد و هم سنگ كتاب كريم مي شود چه هر دو كلام خدايند با اين تفاوت كه قرآن، كلام منزل به الفاظ معينه و ترتيبات مخصوصه است به غرض اعجاز، لكن حديث قدسي به غرض اعجاز نيست. (1)

- شيخ مرتضي انصاري رحمه الله

در شرح احوال شيخ مرتضي انصاري رحمه الله، نواده ي شيخ انصاري آورده اند كه; «از جمله عاداتش خواندن زيارت عاشورا بوده كه در هر روز، دو بار صبح و عصر آن را مي خواند و بر آن بسيار مواظبت مي نمود. بعد از وفاتش كسي او را در خواب ديد و از احوالش پرسيد، در جواب سه مرتبه فرمود: عاشورا، عاشورا، عاشورا» . (2)

1) مفاتيح الجنان، حاج شيخ عباس قمي، باب سوم.

2) زندگاني و شخصيت شيخ انصاري، ص 377.